- Viêm tuyến mồ hôi mủ là gì?
Viêm tuyến mồ hôi mủ, hay còn gọi là mụn mọc ngược, là một tình trạng viêm da mạn tính liên quan đến tuyến mồ hôi bán hủy trong da ở vùng nách, bẹn, và dưới vú. Nó đặc trưng bởi các nốt mụn nhọt và abscess dai dẳng hoặc tái phát; đỉnh điểm có thể chảy mủ, tạo xoang và sẹo.
Viêm tuyến mồ hôi mủ gây ra những ảnh hưởng tâm lý khá lớn, nhiều bệnh nhân xuất hiện lo âu, trầm cảm và tự ti về ngoại hình.
- Những ai dễ gặp viêm tuyến mồ hôi mủ ?
Viêm tuyến mồ hôi mủ thường khởi đầu từ tuổi dậy thì, hoạt động mạnh vào khoảng 20 đến 40 tuổi, và ở phụ nữ có thể giảm hẳn khi đến tuổi mãn kinh. Tỉ lệ mắc ở nữ cao gấp 3 lần nam giới. Những yếu tố nguy cơ gồm có :
– Tiền sử gia đình; có 30-40% trường hợp có ít nhất một thành viên khác trong gia đình cũng mắc viêm tuyến mồ hôi mủ.
– Thừa cân và kháng insulin (hội chứng chuyển hóa)
– Hút thuốc lá
– Chủng tộc châu Phi
– Hội chứng bít tắc nang lông : mụn trứng cá kết cụm, viêm mô tế bào rải rác, bệnh xoang lông.
– Bệnh viêm ruột, bệnh Crohn
– Một số bệnh lý da khác : vảy nến, mụn trứng cá, chứng rậm lông
– Bệnh lý kèm theo : tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, bệnh lý tuyến giáp, bệnh lý khớp, hội chứng đa nang buồng trứng, bệnh lý tim mạch.
– Đang dùng thuốc : lithium, sirolimus, thuốc sinh học.
– Hội chứng : PAPA, PASH, PAPASH.
- Nguyên nhân gây viêm tuyến mồ hôi mủ :
Đây là một hội chứng tự viêm. Sinh lý bệnh chính xác vẫn chưa được hiểu rõ. Những yếu tố góp phần vào sự phát triển của viêm tuyến mồ hôi gồm có:
– Bít tắc nang lông.
– Bất thường thảm vi sinh vật trên da hoặc trong nang lông.
– Tiết các cytokine tiền viêm.
– Hiện tượng viêm làm đứt gãy vách nang lông, phá hủy tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi bán hủy và cả các ống tuyến.
- Triệu chứng của viêm tuyến mồ hôi mủ :
Viêm tuyến mồ hôi mủ có thể xuất hiện ở một vùng đơn lẻ hoăc nhiều vùng khác nhau như nách, cổ, nếp vú và vùng đùi trong. Vùng sinh dục nếu có thường gặp ở bẹn, xương mu, âm hộ, bìu, đáy chậu, mông và nếp quanh hậu môn.
Những triệu chứng lâm sàng thường gặp :
– Mụn đầu đen 2 đầu
– Các sẩn hoăc nốt trơn láng, đau
– Mụn mủ, nang giả di động, và abscess
– Xoang liên kết các tổn thương viêm
– Sẹo lồi và sẹo phì đại.
- Những biến chứng của viêm tuyến mồ hôi mủ:
– Nhiễm trùng thứ phát
– Ảnh hưởng tâm lý và các tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống
– Pyogenic granuloma
– Lymphoedema : vùng sinh dục nữ.
– Ung thư biểu mô tế bào vảy : vùng sinh dục nam
– Thiếu máu của các bệnh lý mạn tính.
- Điều trị viêm tuyến mồ hôi mủ :
* Hỗ trợ :
– Giảm cân
– Cai thuốc lá
– Dùng quần áo vừa vặn
– Băng thấm
– Giảm đau
– Kiểm soát lo âu và trầm cảm, bao gồm hiểu rõ rằng đây là tình trạng không lây nhiễm và không phải do vệ sinh kém.
* Điều trị đặc hiệu :
– Thuốc thoa :
+ Tắm triclosan/ benzoyl peroxide
+ Thuốc thoa clindamycin phosphate 1% với benzoyl peroxide
+ Kháng sinh thoa : fusidic acid, dapsone, metronidazole.
– Thuốc toàn thân :
+ Kháng sinh điều trị nhiễm trùng
+ Các điều trị khác : hormone, thuốc ức chế miễn dịch, thuốc sinh học và một số chỉ định off label khác.
– Phẫu thuật.